MIRAT- I HAKIKAT´ten MAHMUD CELALEDDIN PASA
SULTAN ABDÜLAZIZ´IN ÖLÜMÜ
Gece pervanelerle bezmi germagerm idi sem´in
Seher gördüm ne sem ´-i alem- ara var ne pervane
Mumun eglence meclisi, etrafinda dönüp dolanan pervanelerle, geceleyin civil civildi
Sabahleyin gördüm ki ne o meclise isik sacan mum, ne de pervane kalmis...
Muhterem rahmetli hocam Doc.Dr. Ismet Miroglu´nun cevirdigi, Mahmud Celaleddin Pasanin eseri Mirat- i Hakikat i bugün karistirirken, su iki misrayla durakaldim. Sultan Abdül Aziz´in azlinden sonra saraya geldiginde bu beyti okuyup acisini dindiremeyisi.
" Aman beni Sultan Selim gibi öldürecekler,düsmanlarim öc alacaklar. Kötülügümü isteyenler varsa da sevenlerim dahi vardir. Bu durumda kalirsam ortalik birbirine girer. Sonunda beni yok ederler" gibi sözlerle sizlanip inliyordu.
Annesi, ölümünden sonra ortaya cikan hatira defterinde, top atislarindan dolayi cariyelerin kendisini yangin var diyerek uyandirdiklarini, onunda oglunu ayni sekilde uyandirdigini lakin, onun bunun tahttan indirilmesi demek olduguna hükmettigini anlatir. Beni Sultan Selim´e dönderdiler dedigini
" Annecigim! Bu isi kim yapti biliyormusun? " diye sordugunda kendisinin
"Hüseyin Avni Pasa olsa gerektir " diye cevap verdigini söyler. Padisah ise
" Yalniz o degildir. Sadrazam Mehmet Rüstü Pasa ´da beraber olmali " demis ve aglamaya baslamistir. Annesinin ise onu
"Arslanim! Bir defa durumu etraflica inceleyelim " dediginde Sultanin kendisine verdigi cevap cok manidardir.
O vakitler, üniversitedeki fakülte kitapliginda okumus oldugum Sultan Abdül Aziz´in ölümüyle ilgili kitapcik icerisinde görmüs oldugum; doktorlarin intihar diye onayladiklari deli sacmasi rapor kopyasi gözümün önüne geldi.
Sultan Annesine su cevabi verir:
" inceleme yapmanin sirasi degil; cünkü bu hale ugrayacagimi üc defa rüyada görmüstüm. Gökten Cebrail Aleyyisselam inse benim icin sultanliga dönüs mümkün olamaz . Buradan cikip gitmeliyim. " demistir.
Hafizam ben yaniltmiyorsa, bu raporun sacmaligini anlamak icin doktor olmaya gerek yoktu. Cünkü, nasil olur da intihar eden bir insan bir kolunda 4 cm lik bir makas? kesigi güya var ve diger bileginizi 2,5 cm kesebiliyorsunuz. O vakitler bu raporu okuyunca, cok üzülmüs bir hafta dehset icinde kalmis, kendime gelememistim. Siz bir Sultansiniz, azl edildiginiz yetmiyor, birilerince ortadan kaldiriliyorsunuz. Koyun gibi. Bugün okudugumda ise zavalli annesinin buna sessiz kalmak zorunda olusuna, ancak hatiralarinda haykira bildigine üzüldüm. Allah hic kimseye bunu göstermesin.
O kadinlarinda isi zormus cok zor.
